Wat gaan we daarvoor doen en wat gaat het kosten 2019?

Nieuwbouw en renovatie
De gemeente is verantwoordelijk voor de huisvesting van het primair, voortgezet en speciaal onderwijs. Hiervoor worden financiële middelen aan de schoolbesturen ter beschikking gesteld. In het nieuwe coalitieakkoord worden vanaf 2020 structureel extra middelen beschikbaar gesteld (€ 0,3 mln. oplopend tot € 1 mln. in 2022) om de stijgende bouwkosten, duurzame maatregelen en nieuwbouw deels op te vangen. In de Verordening voorzieningen huisvesting onderwijs Den Haag is renovatie geregeld voor schoolgebouwen die niet gesloopt mogen worden.

Welke gebouwen?
Jaarlijks wordt een onderwijshuisvestingsprogramma opgesteld, dat voor het komende jaar in december door het college van B&W wordt vastgesteld. De belangrijkste projecten in het programma 2019 (scholen en kinderopvanginstellingen) voor nieuwbouw, grote uitbreiding en renovatie of aanpassing van monumentale panden zijn:

• De Helen Parkhurstschool aan de Baambruggestraat.
• De Liduina basisschool aan de Amalia van Solmsstraat.
• Basisschool Vroondaal in de nieuwbouw wijk Vroondaal aan de Bertrand Russelllaan.
• Revitalisatie monument/ingebruikneming tweede fase voor Europese School voor voortgezet onderwijs aan de Oostduinlaan.

Met de bovenstaande projecten zal in 2019 worden gestart.

In 2019 zal naar verwachting ook worden gestart met Toermalijn aan de Beeklaan, Waalse Louise de Colligny aan de Ametisthorst, Vliermeent aan de Vlierboomstraat, A.M.G. Schmidtschool aan de Jacob de Graefflaan en Galvanischool aan de Galvanistraat. Deze projecten waren in eerdere programma’s opgenomen.

De Da Costaschool aan de Van de Spiegelstraat, Vuurvlinder aan de Diamanthorst en Helen Parkhurstschool aan de Baambruggestraat zullen naar verwachting in 2019 worden opgeleverd.

De investeringen die met deze nieuwbouw en renovatie zijn gemoeid in 2019, zijn toegelicht in de investeringentabel achter in dit programma.

Klimaatneutraal
Bij de bouw en renovatie van scholen is aandacht voor duurzaamheid, binnenklimaat en multifunctioneel gebruik. Daarom is met de recente wijziging van de Verordening onderwijshuisvesting Den Haag een toeslag ingevoerd om zo bijna-energieneutraal gebouwen (BENG) mogelijk te maken.
Ook voor de bestaande schoolgebouwen wordt een regeling voor energiebesparende maatregelen ontworpen.

Het vastgoedbeheer van de gemeente wordt toegelicht in de aparte paragraaf Vastgoed.

Prioriteit 1: meer kansengelijkheid in het Haagse onderwijs
De Inspectie van het Onderwijs vraagt jaarlijks in de Staat van het Onderwijs aandacht voor de toenemende kansenongelijkheid in het Nederlandse onderwijs. Leerlingen met gelijke toetsresultaten hebben een ongelijke kans om het onderwijs te volgen dat past bij hun niveau. Veel factoren zorgen voor kansenongelijkheid. Het is een complex vraagstuk dat een aanpak op diverse fronten en een lange adem vraagt.

De gemeente en schoolbesturen hebben via de Haagse Educatieve Agenda afgesproken om samen te werken aan meer kansengelijkheid in het onderwijs. Daarbij zijn 4 speerpunten benoemd: kwalitatief goed onderwijs, voor alle jonge kinderen toegankelijke voorschoolse voorzieningen, meer kansengelijkheid bij de overgangen naar een volgende school samen met meer flexibiliteit in schoolroutes, en het versterken van de rol van ouders en leraren. De speerpunten zijn uitgewerkt in het HEA jaarplan 2018/2019.

In 2019 wordt een analyse voor Den Haag opgesteld naar oorzaak en gevolg op basis van het inspectierapport 2018 en zal er worden gestart met het uitwerken van een maatwerkaanpak op maatwerkaanpak op minimaal 2 scholen.

Brede buurtschool: maximale ontplooiing van talent

Belangrijke pijler van het brede buurtschoolbeleid is: extra leertijd zodat kinderen en jongeren zich breed kunnen ontwikkelen en kunnen werken aan taalontwikkeling. De meest intensieve vorm van deze extra leertijd in het primair onderwijs is het leerkansenprofiel (6uur extra onderwijs per week). Daarnaast subsidieert de gemeente andere vormen van extra leertijd zoals vakantie- en weekendscholen en naschoolse activiteiten. Cultuureducatie, sport, studie- en beroepsoriëntatie en huiswerkbegeleiding zijn belangrijke elementen in Haagse brede buurtscholen. Op verschillende plekken in Den Haag worden brede buurtscholen doorontwikkeld naar kindercentra voor 0 tot 12 jarigen. De gemeente ondersteunt de kindercentra in wording met een tijdelijke subsidie voor maximaal 4 jaar. In 2019 wordt een monitorinstrument ontwikkeld om de voortgang van de kindcentra in Den Haag te volgen.

Voor- en vroegschoolse educatie

In 2018 is de Wet harmonisatie peuterspeelzaalwerk en kinderopvang in werking getreden. Het peuterspeelzaalwerk bestaat formeel niet meer en is gelijk getrokken met de kinderdagopvang. Dit geldt voor de kwaliteit van de opvang maar ook voor de toegankelijkheid. Ouders die recht hebben op kinderopvangtoeslag kunnen dit aanvragen bij de belastingdienst. Ouders die hier geen recht op hebben, bijvoorbeeld als één van de ouders niet werkt, kunnen via het kindercentrum een tegemoetkoming van de gemeente krijgen in de vorm van de gemeentelijke peutertoeslag.

Kinderen met laagopgeleide ouders, kinderen van ouders met weinig middelen om de ontwikkeling van hun kind te ondersteunen of kinderen van ouders met een niet-Nederlandse achtergrond, ook wel doelgroepkinderen, krijgen bij de voor- en vroegschoolse educatie (vve) de kans om taal- of sociaal-emotionele achterstanden in te lopen. De kans bestaat dat er minder doelgroepkinderen gebruik zullen maken van vve, omdat ouders de administratieve lasten te hoog vinden.  
Gemeenten zijn wettelijk verplicht om doelgroepkinderen een vve-aanbod van 10 uur per week te doen. Den Haag biedt minimaal 12 uur voor- en vroegschoolse educatie per week voor doelgroepkinderen. Per 2020 zijn gemeenten naar verwachting wettelijk verplicht om dit aanbod voor doelgroepkinderen naar 16 uur te verhogen. In 2019 zal aan de houders de mogelijkheid geboden worden om het aantal uren voor doelgroepkinderen uit te breiden naar maximaal 16 uur per week.

Volwasseneneducatie

Volwasseneneducatie bevordert de zelfredzaamheid van Hagenaars en verkleint de kans op sociale uitsluiting, werkloosheid en schulden. Het educatie-aanbod voor volwassenen in Den Haag is gericht op betere basisvaardigheden, taalvaardigheden en digitale vaardigheden van laaggeletterden en laagopgeleiden. Het richt zich op actieve deelname aan de samenleving en op perspectief op werk. Daarnaast krijgen leerlingen van 18 jaar en ouder in het mbo (niveaus entree en mbo-2) extra taal- en rekenles om de kans op werk of een startkwalificatie te vergroten.

In 2019 zetten de gemeente, welzijn, taalaanbieders en vrijwilligers in op een versterkte samenwerking. In het stadsdeel Laak werken taalaanbieders al aan de realisatie van een sluitende taalketen (pilot). Hierbij werken verschillende taalaanbieders intensief met elkaar samen in het vinden en het opleiden van laaggeletterden.  Voor de uitbreiding van deze werkwijze naar andere stadsdelen heeft het college de komende vier jaar jaarlijks € 1,0 mln. extra beschikbaar gesteld. Daarnaast wordt in 2019 bekeken hoe het taalonderwijs voor volwassenen efficiënter georganiseerd kan worden. Met als doel € 0,5 mln. te besparen op de verschillende budgetten voor taalonderwijs.

Prioriteit 2: voldoende, bekwame en innoverende onderwijsprofessionals

Het tekort aan leraren in de Haagse regio loopt in 2022 op tot 267 fte in het basisonderwijs en tot 102 fte in het voortgezet onderwijs. De Haagse regio behoort hiermee tot de regio’s met het grootste tekort aan leraren. Daarnaast is er grote behoefte aan leraren die goed functioneren in een grootstedelijke omgeving. In de Haagse Educatieve Agenda 2018-2022 is de aanpak van het kwantitatieve en kwalitatieve lerarentekort een topprioriteit. De ambitie is om het lerarentekort aan te pakken door:

1. Het uitbouwen van een hoogwaardige en complete regionale opleidingsstructuur, waaronder een Haagse lerarenopleiding.
2. Het verder uitwerken van een regionale arbeidsmarktstrategie en het stimuleren en innoveren van netwerken.

In 2019 worden de kansen voor zij-instromers verbeterd en zal er een wervingsactie onder verschillende doelgroepen plaatsvinden. Voor het verkennen van de mogelijkheden voor een Haagse lerarenopleiding is in het nieuwe coalitieakkoord in 2019 incidenteel € 0,5 mln. beschikbaar gesteld.

Aansluiting onderwijs-arbeidsmarkt

De veranderende arbeidsmarkt in de Haagse regio vraagt andere vaardigheden en deels ook anders opgeleide mensen. Dit vereist een vernieuwende aanpak en meer hechte regionale samenwerking tussen de overheid, het onderwijs en het bedrijfsleven. Doelstelling is om leerlingen te stimuleren een opleiding te kiezen die aansluit bij de behoefte van de arbeidsmarkt, zodat een “mismatch”wordt voorkomen en de kansen op een baan worden vergroot. De grootste behoefte aan personeel - en daarmee een opgave voor het onderwijs - zit in de sectoren bouw en techniek, zorg en welzijn, ICT en horeca-toerisme. In 2019 ligt de focus op de doorontwikkeling van de regionale techniekagenda vmbo-mbo en de gevolgen van de energietransitie. De loopbaanoriëntatie in de zorg krijgt een impuls, vooral  voor leerlingen van de havo.

Conciërgeregeling

Een goede conciërge levert een belangrijke bijdrage aan de sociale veiligheid op school. Schoolbesturen kunnen van de subsidieregeling conciërgetaken gebruikmaken voor uitbreiding van het aantal conciërges via de STiP-banen (Sociaal Traject in Perspectief). Het streven is dat in 2019 100 voormalig uitkeringsgerechtigde medewerkers op scholen conciërgetaken uitvoeren.

Nieuwe bachelor- en masteropleidingen

Om de economische ontwikkeling van Den Haag te stimuleren, stelt de Agenda kenniseconomie 5 sterke economische clusters centraal: vrede en recht, The Hague Security Delta, Finance and Legal, IT/TECH en energie. Om op elk van deze vlakken het komende jaar een flinke vooruitgang te boeken, werkt de gemeente samen met het bedrijfsleven en de kennisinstellingen. Voor het hoger onderwijs ligt hierbij het accent op nieuwe bachelor- en masteropleidingen en op het omzetten van kennis naar commercieel haalbare producten. De Universiteit Leiden, de Technische Universiteit Delft en de Cyber Security Academy ontwikkelen nieuwe opleidingen op het gebied van vrede, recht, veiligheid en governance.

Schoolzwemmen: aanbieden zwemles voor scholen
De gemeente Den Haag streeft ernaar dat alle leerlingen de basisschool verlaten met tenminste het zwemdiploma A. Iedere school in het primair onderwijs krijgt de mogelijkheid om met leerlingen vanaf groep 5 deel te nemen aan het schoolzwemmen. Er doen ongeveer 6.500 kinderen mee aan schoolzwemmen. Het budget van € 1,8 mln. wordt besteed aan de gemeentelijke zwembaden en zwemonderwijzers.

Aanpak voortijdig schoolverlaten

Alle jonge Hagenaars moeten beschikken over voldoende basiscompetenties om een voor hun passende plek op de arbeidsmarkt te vinden. Haagse scholen blijven zich ook in 2019 inzetten om te voorkomen dat jongeren zonder startkwalificatie het onderwijs verlaten. Dat is belangrijk, omdat jongeren die uitvallen of van school gaan zonder startkwalificatie meer moeite hebben met het vinden van een baan. Zij hebben vaak minder toekomstperspectief. Gemeentelijke leerplichtambtenaren en casemanagers zoeken deze voortijdige schoolverlaters in de wijk op. De eerste stap is om deze jongeren terug naar school te begeleiden. Er zijn ook jongeren voor wie dit geen oplossing is. Voor deze groep wordt het Werkgeversservicepunt steeds vaker gebruikt voor toeleiding naar werk.
Ook wordt in 2019  een programma ontwikkeld voor de overstap van kwetsbare jongeren naar vervolgonderwijs of werk. Een integrale monitor wordt opgezet, waardoor minimaal 80% van de kwetsbare jongeren in beeld blijven en worden gevolgd. Van deze jongeren wordt minimaal 60% begeleid door de school en/of gemeentelijk casemanagers.

Als scholen op tijd het gesprek met verzuimende jongeren en hun ouders aangaan, kan oplopend verzuim of schooluitval voorkomen worden. Sinds 2005 zetten onderwijs en gemeenten in de regio Haaglanden zich er samen voor in dat zoveel mogelijk jongeren met een startkwalificatie het onderwijs verlaten. In de afgelopen jaren is het aantal voortijdige schoolverlaters teruggedrongen.

Een leerplichtige die langer dan drie maanden thuis zit zonder een passend onderwijs- en/of zorgaanbod wordt een thuiszitter genoemd. In 2019 wordt er verder gewerkt aan de Sluitende Aanpak Thuiszitters en het routeboek thuiszitters is bij alle partijen bekend en wordt gebruikt door betrokkenen.
zodat de gemiddelde duur van thuiszitters in significant korter is dan in 2017/2018.

Er zijn circa 1.000 voorzieningen voor kinderopvang in Den Haag. GGD Haaglanden inspecteert jaarlijks alle kindercentra, gastouderbureaus en een deel van de voorzieningen voor gastouderopvang. Voordat een kindercentrum, gastouderbureau of voorziening voor gastouderopvang de exploitatie mag starten, moet GGD Haaglanden onderzoeken of de nieuwe voorziening aan de minimale wettelijke kwaliteitseisen voldoet. Dit onderzoek van de GGD is de basis voor opname in het landelijk register kinderopvang. De gemeente heft hiervoor leges. In 2019 wordt duidelijk in hoeverre de aanbieders voor kinderopvang voldoen aan de wettelijke eisen in het kader van de Wet innovatie kwaliteit kinderopvang. Deze wet trad in 2018 in werking en bevat forse wijzigingen ten opzichte van eerdere wetgeving voor kinderopvang, met intensivering van toezicht en handhaving tot gevolg. De gemeente Den Haag heeft de A-status voor toezicht en handhaving kinderopvang. Dat betekent dat de gemeente volgens de Inspectie van het Onderwijs zowel het toezicht als de handhaving op orde heeft.

Sommige leerlingen kunnen niet op eigen gelegenheid van huis naar school gaan, bijvoorbeeld omdat zij een beperking hebben of omdat de dichtstbijzijnde toegankelijke school ver van huis is. Voor deze leerlingen is er leerlingenvervoer. Per schooljaar ontvangt de gemeente circa 1.400 aanvragen voor leerlingenvervoer, de meeste voor vervoer per speciale bus of taxi.