Wat gaan we daarvoor doen en wat gaat het kosten 2019?
In de inleiding zijn de vier speerpunten van dit college benoemd:

1. MKB laten groeien
2. Ruimte voor innovatie en groeiclusters
3. Den Haag als attractieve stad
4. Huisvesting en gebiedsontwikkeling

Per speerpunt lichten we hieronder de gemeentelijke activiteiten toe.

1. MKB laten groeien

Het midden- en kleinbedrijf (mkb) is een belangrijk onderdeel van de Haagse economie. Den Haag kent veel succesvolle ondernemers en het aantal bedrijven in Den Haag stijgt. Van de banengroei in de periode 2000-2017 komt bijna 90% voor rekening van het midden- en kleinbedrijf. Opvallend is de grote groei van zelfstandigen zonder personeel (zzp’ers).

Groeiagenda
In het najaar 2018 wordt de groeiagenda voor het midden- en kleinbedrijf gepresenteerd, ter versterking van het Haagse midden- en kleinbedrijf. In 2019 gaat de gemeente in ieder geval door met:

• Uitvoering van de agenda Micro-ondernemerschap en het actieprogramma Kleinschalige bedrijfshuisvesting (RIS 297199).
• Stimuleren van  bedrijveninvesteringszones op de bedrijventerreinen.
• Accountmanagement en relatiebeheer, waaronder het organiseren van kennis- en netwerkevents zoals als het Mkb Groeievent.
• Advies en ondersteuning, betere dienstverlening via het Ondernemersportaal.
• Stimuleren van het Haagse midden- en kleinbedrijf dat de afzetmarkt internationaal wil vergroten.

Steenworp
Steenworp Vestigingsadviseurs Haaglanden adviseert en begeleidt startende bedrijven bij het vinden van passende bedrijfshuisvesting in de regio Haaglanden. De gemeente wil de makelaarsfunctie die Steenworp heeft voor bedrijfshuisvesting intensiveren. Hiervoor is in 2019 € 0,4 mln. beschikbaar.

Bedrijveninvesteringszones
In een bedrijveninvesteringszone investeren ondernemers samen in de kwaliteit van hun bedrijfsomgeving, bijvoorbeeld een winkelgebied of een bedrijventerrein. De gemeente int de belasting hiervoor en verleent dit bedrag (totaal € 1 mln.) weer als subsidies aan de bedrijveninvesteringszones. Den Haag telt op dit moment 20 van deze zones: 19 winkelgebieden en 1 bedrijventerrein (Zichtenburg Kerketuinen Dekkershoek). De gemeente wil de vorming van bedrijveninvesteringszones  op de bedrijventerreinen stimuleren. Ook bij het detailhandelsbeleid is dit een speerpunt.

Samenwerking, netwerken en kennisdeling
De Economic Board bestaat uit mensen die een belangrijke bijdrage leveren aan de economie van Den Haag. Ze voelen zich met de stad verbonden en willen zich inzetten om de economische vernieuwing in de stad te versnellen. Verder wordt ingezet op duurzaamheid, talent en events voor het midden- en kleinbedrijf.

Acquisitie bedrijven
De gemeente wil met acquisitiebeleid buitenlandse bedrijven aantrekken en behouden die de prominente Haagse economische sectoren versterken. Dit leidt tot meer banen, maar ook sterkere  werkgelegenheid in de stad en daarmee groei. The Hague Business Agency (THBA) krijgt in 2019 een bijdrage van € 1,2 mln. van de gemeente. Daarmee richt THBA zich in 2019 op het aantrekken van internationale bedrijven in de sectoren energie, IT & telecom, Finance & Legal en zakelijke dienstverlening/internationale hoofdkantoren alsmede non-gouvernementele organisaties. Daarnaast gaat Innovation Quarter de acquisitie voor Safety & Security verzorgen in 2019. Hiermee zijn alle sectoren voor de kenniseconomie betrokken bij de acquisitieorganisaties.

2. Ruimte voor innovatie en groeiclusters

Om de Haagse economie te verbreden en robuuster te maken, zet de gemeente, als internationale stad van vrede en recht, in op onderscheidende Haagse businessclusters, zoals security en impact economy. Den Haag zet ernaast in op  IT-Tech, Legal-Finance en Energie. We ondersteunen de start en doorgroei van bedrijvigheid en stimuleren de samenwerking tussen en met bedrijven, kennisinstellingen, overheden en (internationale) organisaties.

Clusterversterking
Om onze clusters te versterken, ontplooien we de volgende activiteiten in 2019.  

• Accountmanagement met de toonaangevende werkgevers in de stad.
• Innovatiekracht vergroten door samenwerking tussen grote organisaties en startups/scaleups te stimuleren.
• Het opleiden, behouden en aantrekken van talent.
• Publieke en private financieringsinstrumenten in elke fase van innovatie- en organisatieontwikkeling.
• Het aantrekken en ondersteunen van bedrijven (waaronde MKB internationalisering).
• Versterken van dienstverlening kenniswerkers, expats en ondernemers
• Toegang verschaffen tot kapitaal en markt.

Het betreft de volgende clusters:

Vrede en recht
Met de digitalisering van de maatschappij nemen juridische en ethische vraagstukken over de gevolgen hiervan een grote vlucht. Het sterke profiel van Den Haag als internationale stad van vrede en recht en de aanwezigheid van internationale bestuurlijke en juridische organisaties en kennisinstellingen maakt Den Haag de logische plek om ruimte te bieden aan innovatie en vernieuwing voor digitaal recht en bestuur. We onderzoeken nieuwe onderwijs- en onderzoekstrajecten van universiteiten en hogescholen, acquireren bedrijven en organisaties, en halen congressen binnen rond dit thema. Zo laten we zien dat Den Haag dé internationale stad is van Vrede en Recht, ook in een digitale wereld.

Veiligheid
Inmiddels is de regio Den Haag goed voor ca. 25% van de werkgelegenheid en omzet binnen de Nederlandse veiligheidssector. Het college wil in 2019 de relatie versterken met toonaangevende werkgevers in het veiligheidsdomein, stimuleert innovatiesamenwerking binnen het cluster (waaronder een betere verbinding tussen vraag en aanbod), werkt samen met Haagse kennisinstellingen aan onderwijsprogramma’s en vergemakkelijkt de toegang tot financiering in samenwerking met Innovation Quarter voor kansrijke bedrijven en innovaties in de stad.

Finance/Legal
Voor de financiële sector doen wij onderzoek welke kansrijke thema’s, binnen het snijvlak van Finance, IT/Tech en Security (bijvoorbeeld financiële fraude), de gemeente een faciliterende rol kan spelen. De Haagse pensioensector heeft de gemeente benaderd om samen thema’s als pensioentechnologie te onderzoeken. Dit gaan we doen in 2019.

ICT-Tech
Speerpunten bij het versterken van de Haagse IT/Tech-sector zijn het vergroten van het aanbod van IT-talent, zorgen voor netwerkvorming, een aanbod van interessante evenementen en het zichtbaar maken van Den Haag als aantrekkelijke vestigingsplaats. The Hague Tech ontwikkelt samen met The Hague Business Agency en Innovation Quarter een programma om internationale IT-bedrijven die zich in Den Haag willen vestigen ondersteuning te bieden. Den Haag is daarnaast trekker van het regionale programma Smart Manufacturing Industriële Toepassingen Zuid Holland, waar maakbedrijven begeleid worden bij digitalisering. Hiervoor is via EFRO financiering en bijdrage vanuit het Rijk en MRDH in totaal ruim € 6 mln. extra beschikbaar.

Energie
Het merendeel van de banen is nu nog te vinden in de olie- en gassector. De groei van de sector is echter te verwachten in de ‘renewable energy’ en verduurzaming. We gaan in 2019 extra acquireren en activiteiten ontwikkelen die het vestigingsklimaat verstevigen waarmee de Haagse propositie voor deze bedrijven wordt versterkt. Het college streeft naar lokale betrokkenheid van het internationale bedrijfsleven in de lokale energietransitie. Daarnaast ontplooit het college lokale energie-initiatieven en de stimuleren beschikbaarheid van gekwalificeerd personeel.

Internationale stad
Den Haag heeft een ijzersterk imago als internationale stad van vrede en recht en als vestigings- en ontmoetingsplaats voor internationale organisaties, instellingen, ambassades, bedrijven en professionals die werken aan vrede en recht. Den Haag vervult internationaal een toonaangevende rol in de ontwikkeling van de internationale rechtsorde, onder meer als gaststad van een aantal VN-instellingen. Het is belangrijk dit profiel goed en scherp in de wereld neer te zetten en de stad zichtbaarder te positioneren als internationale stad van vrede en recht. Hiervoor is jaarlijks een bedrag van € 3,5 mln. gereserveerd om deze ambitie te verwezenlijken.
De gemeente blijft ook de komende jaren investeren in een internationaal concurrerend vestigingsklimaat: internationale bereikbaarheid, internationaal onderwijs, een hoogwaardig cultuur- en sportaanbod en een excellente kwaliteit van leven zijn de sleutelwoorden. Hiervoor is in het collegeakkoord € 2,0 mln. beschikbaar gesteld binnen de reserve internationaal en werving. Deze wordt als acquisitie-instrument ingezet door de gemeente.
De feitelijke acquisitie en het relatiebeheer van nieuwe internationale organisaties doen we samen met The Hague Business Agency en het Rijk. Hiervoor wordt vooral personele capaciteit ingezet. De investeringen zoals hierboven omschreven vinden in andere programma’s plaats.

Startup programma Impact Economy
De gemeente investeert sinds 2015 door middel van het startup programma Impact Economy in de ontwikkeling van een levendig en concurrerend startup ecosysteem en daarmee in de noodzakelijke versterking van het Haagse vestigingsklimaat. Met impact economy positioneert Den Haag zich als stad waar gewerkt wordt aan innovaties voor een betere wereld. Dat past bij het DNA van onze internationale stad van vrede & recht. De gemeente investeert via dit programma in cruciale randvoorwaarden om bedrijven te helpen snel te groeien, op te schalen én aansluiting te vinden bij de grote organisaties als klant. Ook in 2019 investeert de gemeente € 1,5 mln in het verder ontwikkelen van deze infrastructuur. Met die investering ondersteunen we ondernemers met toegang tot internationale (kennis)netwerken, betaalbare kantoorruimte in de stad en toegang tot de markt, groei financiering, talent en meer zichtbaarheid. Denk hierbij aan data intelligence zoals Samasource ontwikkelt; blockchain technologie om humanitaire hulp te verbeteren zoals Q42 en Hack The Planet in samenwerking met Rode Kruis doen en onze zee die we gebruiken als bron voor voedsel en duurzame energie zoals de Noordzeeboerderij en Ampyxpower laten zien. Zo dragen wij bij aan een toekomstbestendig vestigingsklimaat van de internationale stad van vrede & recht.

Smart City
Het leven en werken in de stad en het functioneren van de openbare ruimte verandert door de inzet van technologische innovaties. Technologische innovaties gaan helpen om verkeer en mensen efficiënter te leiden door de stad (verkeer- en crowdmanagement), veiligheid te verbeteren en de kwaliteit van wonen en leven te vergroten (domotica). Al deze ontwikkelingen zijn alleen mogelijk met voldoende digitale connectiviteit in de stad.
Het project “Living Lab Scheveningen” is de eerste stap om de noodzakelijke connectiviteit te realiseren als onderdeel van de vervanging van de openbare verlichting in Scheveningen. Het daarbij behorende open platform met data is de basis waarop nieuwe slimme oplossingen worden ontwikkeld die ten goede komen aan de stad en haar inwoners. Geen losse afzonderlijke oplossingen, maar een samenwerkend geheel. Voor de uitvoering van de Nationale Smart City Strategie werkt de gemeente nauw samen met de G5-steden. Elke stad is trekker van een thema’s uit de Strategie. Den Haag is trekker van de agenda voor safety & security.  De ontwikkelingen op het gebied van Smart Cities zullen integraal onderdeel zijn van de vernieuwde gemeentelijke I-visie die begin 2019 wordt vastgesteld.

Innovation Quarter
De gemeente is partner bij de regionale ontwikkelingsmaatschappij voor Zuid-Holland en stelt hiervoor € 0,4 mln. beschikbaar in 2019. De Regionale Ontwikkelingsmaatschappij InnovationQuarter B.V. (IQ) heeft ten doel het stimuleren van de economische ontwikkeling in de regio Zuid-Holland en hiermee het versterken van de positie en de internationale concurrentiekracht van Zuid-Holland en Nederland. Sinds 2018 voert IQ ook de Roadmap Next Economy agenda uit. De taken en activiteiten van de ontwikkelingsmaatschappij in 2019 worden in de paragraaf verbonden partijen nader toegelicht.

Central Innovation District
Met de inzet op het CID maken we de stad attractiever, creëren we een innovatiever ondernemingsklimaat en zorgen we voor condities waarin clusters zich kunnen versterken. Begin 2019 wordt de CID agenda opgeleverd. Een integrale agenda die investeringsprioriteiten benoemd in het economische, ruimtelijk-fysieke en sociaal-culturele domein. We investeren in laaghangend fruit dat een versnellende werking heeft en leggen met stakeholders het fundament voor de cruciale investeringen voor de langere termijn.

Kansen voor West
Sinds het voorjaar van 2015 staat het programma Kansen voor West II open voor projecten op het gebied van innovatie, CO2-reductie en het creëren van banen bij het midden- en kleinbedrijf, vooral aan de onderkant van de arbeidsmarkt. Projecten worden begeleid bij het aanvragen van subsidie. Als de subsidiebeschikking eenmaal binnen is, helpen we de projecten ook om de administratie Europaproof in te richten.

3. Den Haag als attractieve stad

Een aantrekkelijk Den Haag trekt bezoekers die geld spenderen in de stad: meer klanten in de winkels, meer gasten in de horeca en meer mensen in attracties en musea. Deze bestedingen leiden tot meer omzet- en groeimogelijkheden en meer werkgelegenheid. Dit college wil meer bezoekers en bestedingen voor Den Haag en Scheveningen realiseren door meer kwaliteitstoerisme, meer retail en een grotere bekendheid van Den Haag als aantrekkelijke citytrip bestemming aan zee. Het college gaat een visie opstellen hoe Den Haag haar ligging als Stad aan Zee beter economisch kan benutten.

Toerisme
De toeristische sector bloeit in Den Haag. Toerisme is een wereldwijde groeimarkt en levert een belangrijke bijdrage aan de werkgelegenheid van Den Haag, met name voor de onderkant van de arbeidsmarkt. Daarnaast zorgt een aantrekkelijk horeca- en winkelaanbod voor een goed vestigingsklimaat voor bedrijven. Daarmee is toerisme zowel direct als indirect van belang voor de Haagse economie. De laatste jaren is met name het verblijfstoerisme sterk toegenomen en de verwachting van het Nederlands Bureau voor Toerisme en Congressen is dat de groei de komende jaren aanhoudt.

Deze kansen moeten echter wel worden benut. Daarom zijn er in 2019 3 prioriteiten:

• Het versterken van het toeristisch aanbod: het acquireren van nieuwe attracties, het versterken van het Museumkwartier en het realiseren van een stevig programma om de bezoekers tijdens de renovatie van het Binnenhof op peil te houden.
• Het zichtbaar maken en de beleving vergroten van de toeristische thema’s Stad aan Zee, vrede & recht en koninklijk. We onderzoeken onder meer de mogelijkheden om het Vredespaleis open te stellen.
• Het vergroten van de bekendheid van de stad: door middel van publiciteit en campagnes de (inter)nationale zichtbaarheid van Den Haag als toeristische bestemming verder versterken.

Voor de toeristische marketing (The Hague Marketing Bureau) van Den Haag is in 2019 € 2,3 mln. beschikbaar.

Citybranding
Citybranding gaat over het bouwen van specifieke en krachtige associaties in de hoofden van mensen als ze denken aan Den Haag. Een sterk merk Den Haag is een merk dat mensen enthousiast maakt en kansen biedt om ze eerder en vaker te laten kiezen voor Den Haag. Om alle betrokken partijen en hun activiteiten in harmonie samen te laten werken, gaan we in 2019 voortvarend aan de slag met een geactualiseerde aanpak Haagse citybranding. Dit is geen gloednieuwe visie of strategie, maar een gerichte update op basis van de resultaten, opgedane ervaringen en organisatieveranderingen bij partners in de afgelopen jaren. Voor de uitvoer van deze strategie is in de begroting in 2019 een bedrag beschikbaar van € 1,2 mln. Daarnaast wordt in 2019 de integrale, strategische marketing van Den Haag richting de zakelijke markt (profit, non-profit en intergouvernementele organisaties) verder uitgerold en toegepast voor de diensten en uitvoeringsorganisaties. Een digitale portal verzamelt en deelt marketing uitingen gebaseerd op een eenduidige zakelijke positioneringsstrategie. 2019 wordt gebruikt voor de uitrol en productie van nieuw materiaal tot een werkbaar platform.

Detailhandel en horeca
Juist voor lager opgeleiden is detailhandel en horeca een stabiele banenmotor voor de stad. De consument wordt kritischer en de groei van het online winkelen zet gestaag door. Een dagje winkelen moet meer en meer een beleving zijn, waarbij horeca en detailhandel steeds verder in elkaar vloeien als één totaalconcept. Samen met de Haagse detailhandel en horeca is het zaak om de winkelstraten aantrekkelijk, bereikbaar en veilig te houden. Wijk- en buurtcentra vormen het hart van de wijk en de binnenstad is aantrekkelijk voor (inter)nationale bezoekers.
Op landelijk niveau moet Den Haag een leidende rol vervullen in retail-innovatie. In het vernieuwde actieprogramma voor detailhandel wordt enerzijds ingezet op het versterken van individueel en lokaal ondernemerschap. Daarnaast is er aandacht voor Haagse local heroes, want zij vormen het unieke DNA van winkelstad Den Haag. Anderzijds wordt ingezet op behoud en versterking van de bedrijfsinvesteringszones waardoor winkelgebieden toekomstbestendig worden. Inzet van winkelstraatmanagement is eventueel mogelijk voor winkelgebieden met voldoende economisch perspectief. Ook het beleid rondom markten, straathandel en kiosken wordt geëvalueerd. De inzet is meer ruimte te geven aan deze ondernemers en initiatieven op dit vlak.

Een bloeiende horecasector is belangrijk. Het creëert banen, ook aan de onderkant van de arbeidsmarkt en het zorgt voor levendigheid en vertier in de stad. In de Haagse horeca werken circa 11.000 mensen, dat is 3,5% van het aantal werkenden in Den Haag. Horecaondernemers krijgen ruim baan om te bouwen aan een bruisende stad. In 2019 wordt een nieuw uitwerkingsplan gemaakt voor de periode 2020-2023.

Binnenstad
In 2019 blijven het college investeren in de Haagse binnenstad. De economische en toeristische betekenis van de binnenstad is immers groot. Door middel van acquisitie en strategisch locatiebeleid voegen we (inter)nationaal concurrerend aanbod toe in o.a. retail, leisure, horeca, evenementen en cultuur. De aanpak Hofkwartier wordt doorgezet en afgerond en er wordt gekeken naar een vergelijkbare kwaliteitsagenda voor het Oude Centrum. Daarnaast coördineert en ondersteunt Bureau Binnenstad de samenwerking met de private partners en de realisatie van private projecten. Bureau Binnenstad krijgt hiervoor een bijdrage van € 0,3 mln. van de gemeente. Ook wordt in 2019 vanuit deze samenwerking een nieuw Binnenstadplan 2020-2030 opgesteld. Met de stakeholders in het Museumkwartier werken we aan versterking van het gebied. Thema’s voor het komende jaar zijn: de openstelling van culturele arrangementen zodat bezoekers langer in het gebied verblijven en een cultureel jaarprogramma met hoogwaardige programmering van buitenactiviteiten (voor een brede doelgroep waaronder jongeren). Daarnaast vergroten we de fysieke herkenbaarheid door het gebied van een brand te voorzien en maken we het verblijf in het gebied aantrekkelijker. Voor de binnenstad inclusief Museumkwartier is structureel € 0,5 mln. beschikbaar.

Kust
In 2019 gaan we verder met de projecten aan de kust die het ruimtelijk-economisch functioneren van de haven, de badplaatsen en het strand versterken. Het betreft een totaalprogramma van inspanningen en investeringen (fysiek en niet-fysiek), gericht op het gebruik van de haven, de strategische ligging aan zee, de innovatiemogelijkheden op zee, de seizoensverlenging, de verbreding van de badplaatseconomie en de versterking van het vestigingsklimaat. Dit moet leiden tot een robuustere en hiermee minder kwetsbare economie. Ook gaan we door met het structurele investeringsprogramma om de Haagse kust nog mooier te maken, de Kust Gezond. Specifiek voor de haven werken we samen met het bedrijfsleven aan een havenconvenant en aan de verschillende opties voor verlegging van de zeewering. Voor de badplaats Scheveningen schrijven we een ruimtelijk-economische ontwikkelingsstrategie die agenderend is voor toekomstige ruimtelijke ingrepen en ontwikkelingsmogelijkheden. De ‘Proeftuin op de Noordzee’ zal in 2019 tot volle wasdom komen door middel van een serie aan pilots, testen en innovaties. Voor de kust is per jaar € 0,4 mln. beschikbaar, waarvan deels voor subsidies gericht op innovaties op zee.

Congressen
De afgelopen jaren heeft de stad flink geïnvesteerd in het The Hague Convention Bureau, het acquisitiebudget (in 2014-2018 samen in totaal € 7 mln.) en het conferentiecentrum World Forum The Hague. Dat heeft geresulteerd in een stijging van het aantal congressen met 69% in de afgelopen 4 jaar. De investeringen waren tot nu toe incidenteel van aard en laten zien dat deze lonen. Dit college wil een gastvrije stad zijn voor grootschalige congressen. We hebben de ambitie om van Den Haag een omvangrijke congresstad van Nederland te maken. Daarom wil het college vanaf 2019 structureel € 2 mln. per jaar investeren in congressen (€ 1,5 mln. voor het The Hague Convention Bureau en € 0,5 mln acquisitiebudget).

Evenementen
Evenementen en festivals, groot en klein, dragen bij aan de levendigheid van de stad. Ze geven dynamiek en laten de stad bruisen. De gemeente ondersteunt ieder jaar evenementen en festivals vanuit verschillende portefeuilles. Jaarlijks is structureel € 2,55 mln. beschikbaar om evenementen financieel te ondersteunen. We focussen op evenementen die de stad economische spin-off opleveren middels bestedingen en het toeristische profiel van Den Haag als aantrekkelijke stad versterken. Daarnaast zetten we in op het meerjarig ondersteunen van festivals en evenementen die we voor langere tijd aan de stad willen binden. In 2019 komt het college met een integraal en transparant evenementenbeleid met duidelijke criteria voor subsidies van grote en kleine evenementen. Daarnaast komt er een jaarlijkse evenementenkalender en een locatiebeleid voor evenementen. Voor de praktische uitvoering en ondersteuning kunnen organistoren terecht bij het centraal evenementenbureau.

4. Huisvesting en gebiedsontwikkeling

Den Haag heeft een tekort aan betaalbare bedrijfshuisvesting. Binnen de stadsgrenzen is er nauwelijks fysieke ruimte meer. Betaalbare en bereikbare bedrijfshuisvesting is noodzakelijk om meerdere redenen: het maakt het voor startende ondernemers makkelijker daadwerkelijk te starten. Het maakt het ook voor nieuwe bedrijven die zich in de stad willen vestigen én voor bedrijven die grotere huisvesting zoeken aantrekkelijker om naar Den Haag te komen of hier te blijven. De consequentie van een tekort is dat bedrijven uit de stad vertrekken of zich elders vestigen met negatieve gevolgen voor de werkgelegenheid. Berekend is dat in de wijken komende 10 jaar behoefte is aan minimaal 40.000 m2 kleinschalige bedrijfshuisvesting en op de bedrijventerreinen tussen de 250.000 en 450.000 m2.

Kleinschalige bedrijfsruimte
In 2017 is het Actieprogramma kleinschalige bedrijfsruimte vastgesteld (RIS 297199) om de realisatie van meer (betaalbare) kleinschalige bedrijfsruimte mogelijk te maken. Hiervoor was incidenteel € 4 mln beschikbaar gesteld, waarvan in 2019 € 1 mln. begroot is.

Fonds Ruimte en Economie Den Haag
Via de Stichting Holdingfonds Economische Investeringen Den Haag (HEID) kan de gemeente revolverend investeren met middelen vanuit verschillende programma’s uit de gemeentebegroting. Vanuit programma 11 en het cofinancieringsfonds is het Fonds Ruimte en Economie Den Haag (FRED) via HEID aangevuld, samen met Europese middelen. FRED investeert in projecten die inspelen op de behoefte aan kleinschalige bedrijfsruimte in Den Haag. In 2018 heeft de fondsmanager de eerste nieuwe projecten gefinancierd en naar verwachting wordt in 2019 voor € 0,9 mln. gemeentelijke middelen aan nieuwe projecten ter beschikking gesteld vanuit het fonds. Voor dit bedrag vindt een onttrekking plaats uit de reserve toegekende gemeentelijke revolverende investeringsmiddelen. Meer informatie over HEID is opgenomen in de paragraaf verbonden partijen.

Bedrijventerreinen en kantoren
De Bedrijventerreinenstrategie Den Haag (RIS 299341) is in 2018 aan de gemeenteraad aangeboden. De strategie zet in op het vernieuwen, intensiveren en verduurzamen van de 9 binnenstedelijke bedrijventerreinen. Daarnaast zetten we in op het versterken van het kantorenmilieu en aanbod op toplocaties. Het college wil hiervoor in de periode 2019-2022 jaarlijks €1,6 mln. investeren. In het najaar van 2018 volgt een plan van aanpak.

Met het ontwikkelen en exploiteren van bedrijventerreinen stimuleert de gemeente de werkgelegenheid in de Haagse regio. De gemeente participeert daarom in de gemeenschappelijke regelingen Bedrijvenschap Harnaschpolder en Industrieschap de Plaspolder. Inhoudelijk is de gemeente betrokken bij de Stichting Businesspark Haaglanden. Voor elk van deze organisaties is een gemeentelijke procesmanager aangesteld die bestuursvergaderingen voorbereidt en het college adviseert. De gemeente detacheert ook medewerkers bij de schappen. De lasten en baten voor dit product bestaan vooral uit personeelslasten en personeelsvergoedingen. De inhoudelijke ontwikkelingen worden toegelicht in de paragraaf verbonden partijen.

Huisvesting
Om de groei van de clusters mogelijk te maken, zijn voldoende huisvestingsmogelijkheden nodig voor start- en scaleups en faciliteiten waar onderwijs- en kennisinstellingen, bedrijven en overheidsorganisaties elkaar kunnen ontmoeten en samenwerken. Zulke locaties hebben internationale aantrekkingskracht op nieuw talent en bedrijven. In 2019 zorgt de gemeente daarom voor de exploitatie van de HSD Campus en de nieuwe huisvestingsmogelijkheden voor start- en scaleups binnen de sectoren Veiligheid en IT/Tech. Met dit doel wordt het voormalig ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid bij Laan van NOI verbouwd, wat in het eerste kwartaal van 2019 afgerond zal zijn. Hiervoor is in 2019 nog € 1,2 mln. beschikbaar. Daarnaast wil het college investeren in een nieuw creatief bedrijfsverzamelgebouw in de Binckhorst: het Hartingbankpand. Een voorstel hiervoor wordt in het laatste kwartaal van 2019 aan de Raad voorgelegd.

Research lab
Nieuwe technologieën als big data en kunstmatige intelligentie zullen steeds belangrijker worden voor de toekomstige kenniseconomie. De doelstelling van het research lab is om zogenoemde 'cognitieve technologieën' beschikbaar te maken voor de stad. Momenteel wordt een consortium van partners vanuit kennisinstellingen, bedrijfsleven en de sectoren gevormd. De uitvoering vindt plaats in 2019 en 2020. Hiervoor is respectievelijk € 1 mln. en € 0,25 mln. beschikbaar.